W czasach drogich kredytów hipotecznych klienci banków chcący kupić mieszkanie, będą z większą uwagą przyglądać się ofertom kredytowym i dogłębniej je analizować. Zaciągając taki kredyt należy również wybrać sposób jego spłaty. Co lepiej wybrać – raty równe czy malejące? Jest to bardzo ważne pytanie, ponieważ dobry wybór może przynieść kredytobiorcy nawet kilkadziesiąt tysięcy oszczędności.

Czym jest rata kredytu i co wpływa na jej wysokość?

Zaciągnięcie kredytu wiąże się z obowiązkiem jego spłaty w comiesięcznych ratach. Każda z tych rat składa się z części kapitałowej oraz odsetkowej. Pierwsza z wymienionych stanowi ułamek pożyczonej od banku kwoty, a część odsetkowa to inaczej wynagrodzenie banku za udzielony kredyt. Wysokość comiesięcznej raty zależy od kilu czynników, tj. wysokości stóp procentowych, prowizji banku, oprocentowania kredytu, kwoty kredytu oraz okresu kredytowania. Wysokość raty zależy ponadto od tego sposobu spłaty zobowiązania, czyli wyboru raty równej lub malejącej.

Rata równa – czym się charakteryzuje?

Rata równa, a właściwie rata annuitetowa, jest najczęściej wybieraną opcją spłaty kredytu hipotecznego. Generalnie bowiem ten system spłaty oceniany jest przez banki jako mniej ryzykowny. Ma to związek z tym, że w pierwszych latach wysokość raty równej będzie znacznie niższa niż w przypadku raty malejącej, a to istotnie wpływa na zdolność kredytową wnioskodawcy. Opcja ta jest popularna również ze względu na to, że równe raty wprowadzają pewnego rodzaju ład w domowych budżetach i pozwalają je lepiej zaplanować. Należy oczywiście wiedzieć, że i tak kwota ta nie będzie zawsze identyczna przez cały okres kredytowania. Stałą wysokość raty zapewniłaby jedynie niezmieniająca się stawka WIBOR. Jej spadek lub wzrost każdorazowo wpływa bowiem na podwyższenie lub obniżenie raty. W praktyce jednak przy wieloletnich zobowiązaniach zmiany stopy referencyjnej są jednak nieuniknione. Raty równe charakteryzują się tym też tym, że w pierwszych latach spłaty kredytu udział kapitału w racie jest zazwyczaj znacznie mniejszy niż kwota naliczonych odsetek. Odsetki naliczane są każdorazowo od kwoty pozostałej do spłaty, a kapitał doliczany jest w taki sposób, aby każda rata pozostawała taka sama.

Rata malejąca – czym się charakteryzuje?

Raty malejące, inaczej kapitałowe, są opcją znacznie rzadziej wybieraną. Wymagają one bowiem większej zdolności kredytowej. Dodatkowo w pierwszych latach spłacania raty są stosunkowo wysokie, bo nawet o kilkadziesiąt procent wyższe od rat równych. Mocno obciążają więc budżet domowy i niewiele osób może sobie na tą opcję w praktyce pozwolić. W tym przypadku część kapitałowa raty jest względnie stała przez cały okres spłaty kredytu, a podstawą do obliczenia części odsetkowej jest wysokość kapitału pozostałego do spłaty zobowiązania. Stąd każda kolejna rata będzie nieco niższa od poprzedniej. Oczywiście na ostateczną kwotę raty i w tym przypadku duży wpływ będzie miał rodzaj oprocentowania i WIBOR. Z reguły raty malejące są jednak tańsze niż raty równe, jeżeli więc pozwala na to domowy budżet oraz zdolność kredytowa, to warto rozważyć wybór tej właśnie opcji.